Dinler ve inançlar tarihte, tüm dünyada olduğu gibi Birleşik Krallık'ta da önemli bir yer edinmiştir. Britanya ve İrlanda adalarında, önce paganism ve 5.-6. Yüzyıldan itibaren ise Hristiyanlığın dini, siyasi ve kültürel serüveni izlenmiştir.
Günümüzde Anglo-Saxon ekolü laik bir ülke olan Birleşik Krallık'ta, Hristiyanlık başta olmak üzere birçok din ve inanç grubu bulunmaktadır. Bir dine inanmayan (Deist, Agnostik, Ateist vb.) İnançsızlık kitlesi ise toplumun, Hristiyanlıktan sonra en büyük toplumsal grubunu oluşturmaktadır. Diğer major inançlar ise; Hinduizm, İslam, Musevilik ve Budizm'dir.
Britanya ve Kuzey İrlanda'da Kısa Din Tarihi
Britanya ve İrlanda adalarında, Roma dönemi öncesi ve sırasında Pagan inançlar vardı. Romalılardan önce yerel pagan inançlar önceliklik olmakla birlikte Romalıların, Britanya adasının İngiltere ve Galler bölgelerini fethetmeleri ile bu inançlar Roma Dinleri ile harmanlandı. İskoçya ve İrlanda'da ise eski pagan inançların bir kısmı Roma Dinlerinden etkilendi.
Anglo-Saxonların, 5-7. Yüzyıllar arası iki adaya büyük göçleri ile birlikte, Hristiyanlıkta hızla yayıldı. Bu dinin yayılmasını sağlayan en büyük etken ise geneli İrlanda ve İskoç Katolik Misyonerler oldu. 1534 Yılına kadar Roma-Katolik inancı, Britanya ve İrlanda'da en etkili mezhep oldu.
1534 Yılında, Kral Henry-VIII'nin, Roma-Katolik Kilisesi'nden bağımsızlık kararı ile beraber, Britanya ve İrlanda'da ki inançlar ayrıldı. İngiltere, Galler ve İskoçya'da yeni kurulan Anglikan Kilisesi, yayılırken İrlanda adası halkları ise Katolik inançta kalmaya devam etti. Kralın fermanı tanınmadı, Anglikan rahipleri ve misyonerleri adadan kovuldular. İngiltere'de ise Kuzey İngiltere ve İskoçya'nın bazı bölgelerinde Katolik Kilisesi varlığını sürdürdü.
 |
| Westminster Abbey. Tahmini yapım tarihi 960 yılı olan kilise, Britanya Monarklarının Taç Giyme Töreni yapıldığı yerdir. Ayrıca birçok ünlü ismin mezarı da buradadır. Kilisede ibadet sürmektedir. Turlara da açıktır. |
Birleşik Krallık'ın, sekülerleşme süreci birçok ülkeden farklılık göstermiştir. Birleşik Krallık'ta günümüzde dahi dini muhafazakarlık toplumda önemli bir yere sahiptir. Ancak bu muhafazakarlık genelde siyasi anlamda ki muhafazakarlık ile karıştırılmamalıdır. Britanya siyaseti her dönem ve her konuda olduğu gibi din konusunda da ani ve sert kararlar almak yerine gelenek ve zaman ile evrilmiştir. Birleşik Krallık'ın sekülerleşme süreci, İngiliz İç Savaşı'ndan başlayarak, BM İnsan Hakları Bildirisi'ne kadar uzun bir süreçte ilerlemiştir. Günümüzde, Birleşik Krallık'ta ki tüm inanç ve inançsızlık grupları yasalar ile garanti edilmiştir.
İstatistik
2011 Resmi Nüfus Konsensusu'na göre açıklanmış resmi istatistik.
İnanç
|
Nüfus
|
Nüfus Oranı
|
Hristiyanlık
|
37.583.962
|
% 59.5
|
İnançsızlık
|
16.221.509
|
% 25.7
|
İnanç Beyanında Bulunmama
|
4.528.323
|
% 7.2
|
İslam
|
2.786.635
|
% 4.4
|
Hinduizm
|
838.394
|
% 1.3
|
Sihizm
|
432.429
|
% 0.7
|
Musevilik
|
269.568
|
% 0.4
|
Budizm
|
261.584
|
% 0.4
|
Jedi İnancı
|
176. 639
|
% 0.2
|
Diğer İnançlar
|
86.135
|
%0.2
|
İnanç Kesimleri
Birleşik Krallık'ta, Hristiyanlık en büyük inanç kesimidir. Anglikan Kilisesi ise en büyük kilisedir. 1534 Yılında kurulan kilise, Roma Katolik bazı inanç gelenekleri devam ettirmekle beraber, kilise yönetimi ve ayinleri bakımından bağımsızdır. Kilisenin önderi, ülkenin monarkıdır. Fakat din işleri ise Başpiskopos tarafından idare edilir. Kendi içerisinde 4 ayrı kiliseye ayrılır. İngiltere Kilisesi, Galler Kilisesi, İrlanda Kilisesi ve İskoç Episcopal Kilisesi.
Roma Katolik Kilisesi ise Birleşik Krallık'ta, Kuzey İngiltere ve Kuzey İrlanda'da yaygın kilisedir. Kilisenin geneli Katolik İrlanda kökenli, Birleşik Krallık vatandaşlarından oluşmakla beraber İngiliz, İskoç, Galli ve Fransızlardan oluşmaktadır.
Presbiteryenlik ise İskoç Kilisesi'nin ana unsurudur. 1570'lerde adaya yayılmaya başlayan mezhep özellikle İskoçya'da etkili olmuştur ve günümüzde İskoçya'nın major mezhebidir.
Methodist Kilise, Evanjelist bir kilise olup misyonerliğe önem veren bir inançtır. 18. Yüzyılın sonlarında adada faaliyet göstermeye başladı. Günümüzde 300.000'e yakın mensubu bulunan kilise Kuzey İrlanda'da 3. büyük kilisedir.
Büyük Britanya Yunan Ortodoks Kilisesi ise ülkedeki tüm ortodoks kiliseleri tek çatıda toplayan kilisedir. Kilise mensupları, Kıbrıs Rumları, Yunan, Gürcü, Sırp ve Rus kökenlilerden oluşmaktadır.
Birleşik Krallık'ta en büyük inanç gruplarından birisi de İslamdır. Geneli Hindu, Pakistan, Irak ve diğer eski sömürge topraklarından Birleşik Krallık'a II. Dünya Savaşı sonrası göç etmiş, milletlerden oluşmaktadır. 3 Milyona yaklaşan inanan sayısı tek bir görüşü yansıtmamaktadır. Britanya Müslümanlarının 2.5 Milyondan fazlası Sunni inanca sahiptir. Bunlarda kendi aralarında ekollerine göre ayrılmaktadır. Ülkede toplamda 37'si büyük 96 mescid ve cami vardır. Ayrıca, İslami Organizasyonlar ve medya grupları da inanç kesimi içerisinde etkilidir. Sanıldığının aksine, İslami Şeriat, Britanya hukuki sisteminin bir parçası değildir. Birleşik Krallık Müslümanlarının 2.660.000 civarı İngiltere Bölgesinde ikamet etmektedir.
 |
| Merkez Londra Cami. |
Musevilik, Britanya ve İrlanda Tarihinde inişli çıkışlı bir süreç izlemiştir. 1753 yılında, Musevi Vatandaşlık Yasası çıkarılmış ertesi yıl kaldırılmıştır (1843'te yeniden çıkarılmıştır). Musevilerin ilk kez kamu üniversitelerine kabul edilmeleri, Parlamentoya girmesi, topluluk haklarının tanınmaları 19. Yüzyılda gerçekleşmiştir. Günümüzde, Birleşik Krallık'ta Musevi topluluğu 300.000'e yakındır.
Bu inançlar yanında, Hinduizm, Sihizm, Janizm, Budizm, İsa Mesih'in Son Zamanlar Azizleri Kilisesi ve Bahailik diğer inanç kesimleri arasındadır. Kendi toplulukları, ibadethaneler ve topluluk içi denetime açık yönetimleri mevcuttur.
Jedi İnancı ise 1990'larda ortaya çıkmış olup, 2001 sayımında 300.000'e yakın mensubu vardı günümüzde 176.639 mensubu bulunan inancın, kendine ait organizasyonu vardır.
İnanç Kesimleri ve Etkileri
Birleşik Krallık'ta, Hristiyanlık başta olmak üzere inanç kesimlerinin siyasi ve toplumsal etkileri olmuştur.
Hristiyan Sosyal-Demokrasisi, Kıta Avrupası'nda olduğu gibi major bir politik grup olmasa da İşçi Partisi'nin kurulmasında önemli rol oynamıştır. Savaştan sonra ki sekülerleşme sürecinin hızlanması, Hristiyan Sosyal Demokratları eritmiştir. Diğer inanç kesimleri genelden çok yerel/bölgesel anlamda siyasetle ile içli dışlıdır. Fakat cemaat olarak oy kullanmak yada belli bir kesimi / kişiyi seçtirmek, Birleşik Krallık siyasetinde genel kabul görmeyen bir biçimdir. Topluluklar bunun yerine kendilerinin varlıklarına destek veren, politikalara yönelmektedir.
İnanç kesimlerinin tamamının kendisine ait bir medya kitlesi vardır. Bunlar televizyonlar, radyolar, sosyal-medya, gazeteler veya dergiler vb. olduğu gibi yüksek geliri olan topluluklar bu imkanların tümünü kullanmaktadır.
 |
| Birleşik Krallık eski Başbakanı David Cameron, bir Katolik Okulu'nu ziyaret ederken. |
Birleşik Krallık'ta, ihtiyaç görüldüğü takdirde inanç kesimine yönelik eğitim kurumları açılabilmektedir. Bu kurumlarda dini eğitim verilmesinin yanında devletin ortaya koyduğu müfredat ile eğitim yapmak zorunludur. Örneğin; Evrim teorisi kamu eğitim kurumlarında din eğitimi olmaksızın bilimsel olarak verilmektedir. Dini eğitim veren kurumlarda, Evrim Teorisi öğretilmekle beraber o inanç kesimin kendi eğitimine de izin verilmektedir. İslami ve Sih okulları hariç diğer birçok inanç kesimi Evrim Teorisi'ni kabul ettiğinden bu eğitim doğrudan verilmektedir. Fakat özellikle 2013'ten başlamak üzere İslami ve Sih okullarında öğretilen yoktan varedişçi anlayış toplumda (ilginç olarak en çokta Müslümanlar arasında) tepki toplamaktadır.
İnanç ve inançsızlık kesimleri, yasalar ile devlet tarafından her tür ibadet güvencesi ve dini gerekliliklerini yerine getirebilme güvencesi altındadır. Mezhepçilik, dini ayrımcılık, inançsızlığından dolayı ayrımcılık, inanca veya inançsızlığa hakaret; ayrı ayrı suç kategorisindedir.
Derleyen ve Yazar: Lord Murrays
Kaynakça:
Kaynakça:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder